Që në fëmijërinë e hershme, ne fillojmë të trajnojmë vëmendjen dhe kujtesën duke mësuar këngë, gjuhë të huaja dhe duke zgjidhur enigma.
Mirëpo, me kalimin e moshës, kjo aftësi e rëndësishme e trurit fillon të “ndryshket”, dhe kjo mund të shkaktohet jo vetëm nga mosha, por edhe nga një sërë faktorësh të tjerë të pafavorshëm.
Dëmtimi i kujtesës është një nga pasojat kryesore të demencës dixhitale – një sëmundje e re e kohës sonë.
Me këtë term, mjekët nënkuptojnë përkeqësimin e aftësive mendore të një personi për shkak të përdorimit të përditshëm të pajisjes, i cili shoqërohet edhe me vështirësi në perceptimin e informacionit dhe mungesë të të menduarit kritik, sipas revistës City.
“Pajisjet elektronike e shpëtojnë një person nga aktiviteti i tepruar mendor.
Sigurisht, kjo e thjeshton shumë jetën tonë, por si reagon truri, i cili është përgjegjës për funksionin mendor të trupit, ndaj një ‘ndihme’ të tillë?
Mungesa e punës së këtij organi të rëndësishëm çon në shkatërrimin gradual të lidhjeve nervore, e cila nga ana tjetër ngadalëson ndjeshëm proceset që ndodhin në tru”, tha neuroshkencëtari gjerman, psikiatër në Fakultetin e Mjekësisë dhe Shkencave të Natyrës në Ulm, Prof. Verba Mayr Manfred Spitzer.
Përveç ndikimit të pajisjes, në punën e trurit dhe të kujtesës ndikojnë negativisht edhe zakone të tjera të shumta me të cilat njeriu modern has çdo ditë.
Mungesa e gjumit
Mjekët vazhdojnë të përsërisin se pushimi i duhur është çelësi i shëndetit mendor dhe fizik.
Gjatë gjumit, puna e trurit ripërtërihet, zhvillohet aftësia e tij për të mësuar, kujtimet negative neutralizohen dhe gjendja emocionale stabilizohet.
Përveç kësaj, ekspertët besojnë se gjumi është shumë i rëndësishëm për ruajtjen e kujtesës, sepse në mungesë të tij, rrathët e kujtesës mbingarkohen dhe aftësia e trurit për të perceptuar dhe asimiluar informacionin përkeqësohet.
Shumë informacion
Secili prej nesh ndodhet në një rrjedhë të pafund informacioni.
Çdo ditë marrim shumë mesazhe nga burime të ndryshme dhe ndalojmë së dalluari informacionet e rëndësishme nga ato të panevojshme.
Përmbajtja e tepërt është një stres serioz për trurin, i cili çon në shfaqjen e të menduarit të fragmentuar, pa kritika.
Përveç kësaj, mbingarkesa e informacionit mund të shkaktojë probleme me kujtesën, përqendrimin dhe vendimmarrjen.
Ushqimi jo i duhur
Është vërtetuar se konsumimi i shpeshtë i ushqimeve të shpejta dhe i pasur me yndyrna të ngopura, sheqerna dhe kripëra shkakton dëmtime të caktuara konjitive te një person, si dhe përkeqësim të kujtesës afatshkurtër.
Kjo për shkak se zakonet e të ngrënit ndikojnë në funksionimin e hipokampusit, zonës së trurit që është përgjegjëse për kujtesën.
Mjekët rekomandojnë një qasje të përgjegjshme ndaj kësaj teme, sepse në të kundërt rriten ndjeshëm rreziqet e zhvillimit të demencës, diabetit dhe obezitetit.
Mënyra e jetesës pasive
Mënyra e jetesës sedentare është një tjetër faktor i zakonshëm që ndikon negativisht në kujtesë.
Ekziston një lidhje midis aktivitetit të pamjaftueshëm fizik dhe aftësisë së një personi për të mësuar.
Fakti është se një qëndrim i gjatë në të njëjtin pozicion redukton rrjedhën e gjakut në tru dhe kufizon furnizimin me oksigjen dhe lëndë ushqyese të nevojshme për funksionimin normal të tij.
Mungesa e aktivitetit fizik dëmton kujtesën afatshkurtër të një personi dhe madje mund të çojë në sëmundjen e Alzheimerit.
Kryerja e shumë punëve në të njëjtën kohë
Shumë prej nesh jetojnë në një mënyrë “bëje vetë”. Jemi mësuar të bëjmë disa gjëra në të njëjtën kohë dhe të zgjidhim shumë probleme.
Megjithatë, në të shumtën e rasteve, kjo mënyrë e të menduarit dëmton vetëm shëndetin tonë, sepse na detyron të kalojmë nga një detyrë në tjetrën, gjë që na e mpin aftësinë për të menduar në mënyrë krijuese dhe për të menduar jashtë kutisë.
Përveç kësaj, stresi i vazhdueshëm pas një numri të madh detyrash ndikon negativisht në punën e sistemit kardiovaskular dhe gjendjen emocionale.
Ju mund të përmirësoni zakonet kërcënuese për kujtesën vetëm duke rimenduar stilin e jetës tuaj.
Rregulloni dietën tuaj, futni aktivitetin e rregullt fizik në rutinën tuaj të përditshme dhe lejoni trupin tuaj të relaksohet plotësisht.
Përveç kësaj, detoksifikimi dixhital do të ndihmojë në ruajtjen e kujtesës.
Refuzimi i përkohshëm i përdorimit të pajisjes do të ndihmojë në rivendosjen e funksionit të plotë të trurit dhe aktivizimin e proceseve të rëndësishme të të menduarit.
Nëse është e pamundur të largoheni plotësisht nga telefoni inteligjent, përpiquni të reduktoni të paktën pak kohën që kaloni para ekranit.